Elli Slegten

Van 1 november 2013 tot en met 31 januari 2014 presenteerde de Zwaluwkamer schilderijen van Elli Slegten. Daarbij verscheen ook een bescheiden catalogus die u in onze webwinkel kunt bestellen. Wanneer u de Zwaluwkamer bezoekt ontvangt u de catalogus gratis. Alex de Vries schreef daarvoor onderstaande tekst.

Een korte filmische impressie door Anna den Hartog:

ZK-Panorama-12-2013AV

In 1956 ging Elli Slegten (Wijhe, 1939) naar de kunstacademie van Arnhem om kunstschilder te worden. Ze kreeg er les van Fred Sieger (1902-1999) die van 1950 tot 1967 als docent aan de academie verbonden was en ook kunstenaars als Klaas Gubbels, Geurt van Dijk, Marianne Meester, Mark Brusse, Jan Slijkhuis en tal van anderen opleidde. Jan Cremer was gedurende een jaar ook een van zijn leerlingen en een klasgenoot van Elli Slegten. Op de academie leerde ze Marten Hendriks kennen die twee jaar later dan zij aan zijn studie begon en met wie ze nog altijd haar leven deelt. Ze kregen twee kinderen die inmiddels ook bekende kunstenaars zijn: Rosemin en Lieven Hendriks.
Sieger liet zijn studenten vooral kijken naar het sferische werk van Franse schilders als Pierre Bonnard en Edouard Vuillard, een interesse die bij Elli Slegten in goede aarde viel. Met name de aandacht voor de natuur en het landschap en de intimiteit van dat werk waren voor haar inspirerend. In 1961 studeerde ze af. Haar kunstenaarschap omspant dus al meer dan vijftig jaar.
Elli Slegten heeft altijd aan de IJssel gewoond, tijdens haar jeugd in Wijhe en later in Velp en Dieren. Sinds 28 jaar woont ze in Doesburg waar ze een grote, diepe achtertuin heeft en een zogenaamde ‘overtuin’, een lap grond tegenover haar huis aan de overkant van de straat. Het houden van een overtuin was voor vroegere huiseigenaren een manier om te voorkomen dat er tegenover hun woning andere huizen zouden worden gebouwd.
Die twee grote tuinen worden door haar en Marten Hendriks op een liefdevolle manier onderhouden en groei, bloei en verval worden door de kunstenaars met evenveel nieuwsgierigheid gadegeslagen. Alles wat zich in die tuinen en haar directe omgeving voordoet kan voor Elli Slegten het onderwerp vormen voor haar schilderijen. Vanzelfsprekend maakt ze daarin wel specifieke keuzes.
Ze schildert buiten in de tuinen zelf, maar bekijkt die ook vanuit haar huis. Tijdens wandelingen met de hond langs de IJssel of door de bossen en tijdens reizen in het buitenland vallen haar dingen op die van doen hebben met uitzonderlijke structuren. Zo schilderde ze bijvoorbeeld na een reis door Sicilië de uitbundige vormen en kleuren van cactusplanten die in een chaotische wirwar dwars door elkaar heen groeien. Daar schept ze dan schilderkunstig een helderheid in om die overdadige ontbolstering recht te doen.
Vaak gaat het in haar schilderijen om een doorzicht waarbij de voor- en achtergrond in kleur, licht en ruimte met elkaar interfereren en waarin bepaalde onderdelen zijn verbijzonderd. Je kijkt daardoor niet zozeer tegen haar schilderijen aan, maar krijgt inzicht in de verhoudingen tussen het oppervlak van het schilderij en de diepte die erin is getroffen. Meestal zijn daar letterlijke aanleidingen voor zoals in een schilderij van boomwortels die zich boven de grond van de IJsseloever verheffen: wortels, grond en water vormen een samenhangende aftekening in de verf.
Wat haar opvalt aan uitzonderlijke patronen, vormen en kleuren, aan lichtval en ruimtelijkheid schildert ze in een directe en losse stijl. Die hanteert ze al doende weloverwogen. In ieder werk zie je de kunstzinnige fascinatie voor hoe voor- en achtergrond zich tot elkaar verhouden. In feite getuigt haar werk niet van een romantische of puur esthetische interesse in de waarneming van de natuur in haar directe omgeving, maar van een belangstelling voor abstracte verhoudingen tussen materialiteit en lichtval. Daar gaat ze weer zo liefdevol mee om dat die analytische benadering uitmondt in schilderijen die je niet onberoerd laten.
De cyclische en regenererende processen in de natuur komen in haar doeken vaak terug. Dat is te zien in de schilderijen van verbrande bossen in de Algarve, waar tussen de asgrijze en lila gekleurde verwoesting het eerste frisgroene herstel zich aandient, of in het schilderij van de door slakken aangevreten bladeren van de hosta die zich als een kantpatroon voordoen.
Elli Slegten, die haar hele carrière zowel aan de kunststudenten als aan liefhebbers heeft lesgegeven en dat nog altijd doet, is met haar vrije en onbevangen manier van werken een op zichzelf staande verschijning in de schilderkunst. Haar werk toont wat er direct om ons heen verborgen zou blijven als zij het niet zou verbeelden. Haar oog valt dagelijks op dingen waar een ander niet naar omkijkt. De schilderijen van Elli Slegten laten zien waar we aan voorbij kijken.

Alex de Vries
11 oktober 2013

ES001

Rode kornoelje, 2008-2010, 80 x 60 cm, acryl op doek

ES009

Gesnoeide heg, 2008, 120 x 100 cm, acryl op doek

ES006

Mosboom, 2005, 60 x 80 cm, acryl op doek

ES016

Verbrand bos 2, 2008, 100 x 80 cm, acryl op doek

ES012

Schijfcactus, 2013, 80 x 60 cm, acryl op doek

ES013

Slakkenvraat, 2013, 100 x 80 cm, acryl op doek

 

ElliS